jaarverslag

jaarverslag 2022

algemeen

In het begin van het jaar was het museum nog gesloten door de corona-lockdown, maar na de derde week van januari was het mogelijk de normale dagelijkse gang van zaken weer op te pakken. Tot april waren we open in de weekenden en schoolvakanties, daarna weer 6-7 dagen in de week volgens het normale zomerrooster.

 

Na de twee voorgaande corona-jaren met veel sluiting en zeer lage bezoekersaantallen (2500 resp. 3400), maar gesteund door corona-steunmaatregelen van rijk, provincie en gemeente, waardoor de financiële schade meeviel, probeerden we weer naar het normale aantal bezoekers toe te werken met nieuwe exposities, zo veel mogelijk promotie in pers en op websites en via een intensiever gebruik van social media als Facebook en Instagram – ons museum draait volledig op vrijwilligers en is voor de normale bedrijfsvoering volledig afhankelijk van hun inzet, de opbrengst van toegang van bezoekers en verkopen in de museumwinkel en voor de kosten van nieuwe exposities, aankopen voor / onderhoud  van de collectie en speciale projecten van de steun van onze Vrienden of donateurs, diverse subsidiegevers en fondsen en de Vereniging Oud Monnickendam. In 2022 lukt het om ruim 5900 bezoekers binnen te halen; toch nog dik onder de aantallen in het verleden (7000-8000) en het aantal waar we naar streven, maar duidelijk wat positiever dan onze collega’s in de museumwereld.

 

We ontvingen ook in 2022 veel lovende reacties, zowel mondeling als in het gastenboek, over inrichting en collectie van ons museum en over de vriendelijke en enthousiaste ontvangst en uitleg door onze gastvrouwen en gastheren. Met name de vernieuwde carillonzaal levert veel positieve reacties op.

 

In augustus vierden we feestelijk het 10-jarig bestaan van het museum in de huidige vorm – daarbij kwam een leuk jubileumboekje uit, waarvan tot nu toe circa 350 exemplaren over de toonbank gingen – mede doordat de gemeente Waterland het aan haar medewerkers cadeau deed.


financiën

In 2022 ontving het museum geen corona-steun meer. Door het wat te lage aantal bezoekers, maar vooral door de toegenomen kosten van energie en overige inkopen, was 2022 bij wijze van uitzondering een financieel negatief jaar, waarin we af moesten schrijven op onze reserves. Besloten werd de vernieuwing van de Water- en Landzaal een jaartje voor ons uit te schuiven en waar mogelijk te besparen op de operationele kosten zonder dat dit ten koste gaat van de positieve beleving van ons museum door bezoekers en medewerkers. De financiële jaarrekening is onder dit verslag te downloaden.


exposities in 2022

Op 9 januari, tijdens de covid-sluiting, liep de kunstexpositie “MILK” van Philine van der Vegte af en maakte plaats voor de succesvolle thematentoonstelling “Pompen of Verzuipen” over het 400-jarig bestaan van de Purmer-polder. Deze werd meteen na de corona-sluiting op 5 februari geopend en liep tot 10 juli. Musea uit de buurgemeenten en het Hoogheemraadshap Hollands Noorderkwartier stelden ons daarvoor welwillend, naast onze eigen collectie, bruikleen-objecten ter beschikking.

 

Aansluitend en samenvallend met de Monnickendammer Visdagen openden we op 16 juli de in etappes van 2 maanden langs 9 musea rond het IJsselmeer gelegen musea reizende tentoonstelling “Leer van Vis”; een gezamenlijk project van de circa 25 musea van de Kring Zuiderzeecollectie waarvan ons museum ook deel uitmaakt en met sponsoring van onder meer Prins Bernard Cultuurfonds en het Mondriaanfonds. Vissenleer werd en wordt vaak gebruikt voor het vervaardigen van sier- en gebruiksvoorwerpen en is ook wel bekend onder de naam segrijn. Op 2 vrijdagen in augustus organiseerden we workshops over vissenleer maken van de huid van zalm, wat onder de bezielende leiding van de Friese kunstenares en visleer-expert Happy van der Heide tot verrassend sterke en fraaie stukken leer omgevormd werd door de deelnemers. Deze tentoonstelling ging na 11 september in haar geheel naar het museum in Urk.

 

Op 17 september openden we de kunsttentoonstelling “Paperworks” van Tonie van Marle met onder meer driedimensionale papierknipkunst. Deze bleef staan tot na de Kerstvakantie.

 

Zie de pagina 'was te zien' op deze website voor een sfeerimpressie van de exposities en wat meer informatie.

wisselvitrine Historiezaal

Na de in het vorige jaarverslag beschreven expositie van bodemvondsten, van de Archeologische Werkgroep bij de versterking van de IJsselmeerdijken in Waterland, werd deze vitrine tot na het eind van het jaar met de uitgebreide, interessante en enorm leuke privécollectie met muizen- en rattenvallen van Arjan Ouwehand ingericht.


werkgroep educatie en juniorzaal

Deze werkgroep heeft een vol en actief jaar achter de rug met de navolgende activiteiten:

 

-         Voorjaarsvakantie (22-02 t/m 24-02)

Naar aanleiding van de expositie over het 400-jarig bestaan van de Purmer hebben de kinderen aan een maquette gewerkt van de polder. Er werden huizen, boerderijen, sloten, paarden en koeien gemaakt. Met veel fantasie en plezier gingen ze aan het werk. Het werd een kleurrijk geheel.

-        Scholenbezoek (11-05)

In mei kwamen er klassen van basisschool De Blauwe Ster op bezoek naar aanleiding van het project: Waterland, onze buurt. Het was een succes. Zowel leerlingen als leerkrachten waren enthousiast over de speurtocht en ook over het museum. Veel leerkrachten en begeleiders waren er nog niet eerder geweest. Barbara van Beijma, Martin Visser, Pieternel Rol en Bernard van de Ven waren in de verschillende zalen aanwezig om de kinderen te informeren en te helpen bij hun speurtocht. Na afloop kregen alle medewerkers een applaus en de kinderen een penning van het museum.

-       Tentoonstelling “Leer van vis” (16-07 t/m 11-09)

Tijdens de tentoonstelling waren er veel kids, die in de juniorzaal vissen hebben versierd. Er was veel materiaal aanwezig en de meeste kinderen namen de vis mee naar huis. Een paar vissen bleven in het museum achter om het “aquarium” te versieren.

-       10-jarig bestaan museum (september)

In september waren er 4 woensdagmiddagen gepland om feestversiering te maken. De opkomst was laag, mede door het nog altijd mooie zomerweer. De kinderen die wel aanwezig waren, maakten mooie bloemen, vlaggetjes en ballonnen.

-       Herfstvakantie (18-11 t/m 20-11) - Thema: de Speeltoren.

Er waren 2 activiteiten: schudkokers met spijkers en rijst (regengeluiden, die je kunt horen als je in de Speeltoren staat) en een prent van de Speeltoren versieren met een echte klok van het carillon.

-       Knutselen voor Sinterklaas

 

Na de intocht van Sinterklaas waren de kinderen welkom in het museum om in de Juniorzaal  te komen knutselen: een pop-up kaart, vlaggetjes maken, piet versieren en kleurplaten maken. Er stond ook een speciale brievenbus voor de tekeningen en verlanglijstjes.


werkgroep collectiebeheer

De Werkgroep Collectiebeheer was dit jaar actief met migreren en controle van de migratie van de collectie-database van een stand alone PC (AdLib) naar een programma op een server (Axiell Cloud Service) waardoor de collectieregistratie beter te beheren en veiliger opgeslagen is. Daarna werd een begin gemaakt met het invoeren van items die in de migratieperiode aan de collectie toegevoegd waren en met de controle op volledigheid van de bestaande database. Ook werd begonnen met het schrijven van een nieuw Collectieplan – waaruit bestaat onze collectie, hoe beheren en beschermen we die, waar moeten toe te voegen stukken aan voldoen en wat is de procedure als we overbodige collectie af willen stoten. Ook dit jaar geeft e.e.a. veel werk.


collectie

Uit de privécollectie van diverse particulieren ontvingen de Vereniging Oud Monnickendam en het museum ook in 2022 interessante toevoegingen aan de collectie. Zo ontvingen we onder meer van de familie Stam unieke zogenaamde daktrotseerloodjes, afkomstig van diverse dakdekkers uit de regio, die vrijkwamen bij de renovatie van het leiengedekte dak van de grote kerk in de jaren 50 en 60 en van de heer Mol een unieke collectie objecten rond ijspret; 18e en 19e eeuwse schaatsen, ijsklompen, schaatsstokken, een schaatsslijpblok en een kindersleetje. Deze opsomming van schenkingen is uiteraard niet geheel compleet.


bestuur

Dit jaar namen 3 bestuursleden in de loop van het jaar afscheid van ons museum. Zij waren, op Vera Poel na, allemaal bestuurslid van voor de start van het nieuwe museum en stelden zich niet opnieuw beschikbaar. Te weten:

 

- Frans Ronchetti

- Vera Poel (zij blijft vrijwilliger)

- Barbara van Beijma (zij blijft wel vrijwilliger en dagcoördinator)

- Bertien van der Kolk (zij rondt de jaarrekening over 2022 nog af)

 

In overleg met de Raad van Toezicht werd besloten de samenstelling van het bestuur per 1 januari 2023 als volgt vast te stellen:

- Jan Colaris – interim-voorzitter

- Yvonne Vogelvang – secretaris (zij volgt Vera Poel op)

- Jaap Wortel - penningmeester (hij neemt het penningmeesterschap van Bertien over)

- Petra Bader – bestuurslid, artdirector en coördinator communicatie

- Bernard van de Ven – algemeen bestuurslid

 

Door het vertrek van deze bestuursleden liggen er erg veel taken op het bord van het huidige bestuur en missen we tevens ons aanspreekpunt interne dienst en enkele dagcoördinatoren – naar versterking en eventueel herverdeling van taken wordt nog gezocht.

 


onze vrijwilligers

We hebben een prachtig museum - om trots op te zijn - dat uitsluitend door ruim 70 onbezoldigde vrijwilligers draaiende gehouden wordt. Zonder inzet van velen in allerlei functies zou dat onmogelijk zijn; ze zijn er als gastvrouw of gastheer, voor collectiebeheer, voor het inrichten van exposities en voor allerlei onderhoudstaken (ook in specialismen zoals onderhoud aan klokken, stemmen van snaarinstrumenten etcetera), voor allerlei werkgroepen en dergelijke. Na 3 jaar met beperkte mogelijkheden door Covid was het in dit jubileumjaar mogelijk hen weer eens wat uitgebreider voor hun inzet te bedanken met een uitje. De Werkgroep Vrijwilligers organiseerde een uitje naar Den Bosch met vaartocht, wandeling, cultuurbezoek en natuurlijk een etentje en versnapering onderweg.

 

Een groepje met vrijwilligers in diverse functies wisselde dit jaar kennis uit met collega’s van enkele andere musea uit de Kring Zuiderzeecollectie door elkaar over en weer te bezoeken. Onderwerpen waren:

 

  • Hoe regel en waarborg je een gastvrij museum
  • Wat zijn de verwachtingen van bezoekers die jouw museum bezoeken en hoe maken we die het beste waar
  • Welke gegevens zijn minimaal beschikbaar in de collectieregistratie van elk collectiestuk en hoe bepaal je op praktische wijze de culturele waarde van jouw collectie
  • Hoe geven andere musea in de kring hun programma voor educatie en bezigheden voor de kids vorm

Helaas raakten we dit jaar door allerlei oorzaken enkele vrijwilligers kwijt en kwamen er ook zes nieuwe bij. In de zomerperiode zitten we best krap in het aantal inzetbare coördinatoren en medewerkers, ook door de grotere vakantiespreiding en de leeftijdstoename van ons vrijwilligerskorps – er mogen er dus best nog wat bij. Zo zoeken we dus nog enkele gastdames en gastheren, een “opgeruimde huismeester” en twee à drie dagcoördinatoren. 

 



Tot besluit hopen bestuur en medewerkers op een mooi en financieel beter jaar 2023.

 

Jan Colaris, interim voorzitter


jaarcijfers

Download
Jaarrekening 2022
Jaarrekening Waterlandsmuseum de Speeltoren over 2022
Jaarrekening De Speeltoren_2022.pdf
Adobe Acrobat document 112.5 KB

algemene info

Wie zitten er in ons bestuur en andere algemene informatie

Lees meer >


beleidsplan

Wat zijn wij voor museum en wat is er allemaal te zien? 

Lees meer >


feiten

Over bezoekersaantallen, financiering en dergelijke. 

Lees meer >